Romanowowie

Rosalie

Jak w tytule, myślicie, że przeczuwali swoją śmierc? Mi się wydaje, że poniekąd tak, to znaczy, mieli świadomość w jakiej sytuacji się znajdują, do czego zdolni są bolszewicy itp. Myślę, że z dzieci najbardziej świadomi byli tego Olga i Aleksy, Aleksy miał ponoć mówić, że boi się tego, co im mogą zrobić.
Natomiast z relacji Jurowskiego chociażby, wynika, że tamtej nocy nie zdawali się być zaniepokojeni, moze faktycznie ten pretekst opuszczenia pokoi wydał im się wiarygodny, jak sądzicie?

Justyśka

Ja myślę, że nie tyle że przeczuwali, ale na pewno nachodziły ich myśli, że być może spotka ich taki koniec. Nie chce mi się wierzyć, że będąc w takiej sytuacji, nikomu by taka myśl nie przeszła. To, że nie istnieją pewne wzmianki co do tego, czy byli tego świadomi, wcale nie znaczy, że nie brali pod uwagę takiego końca. Mogli zwierzać się swojemu gronu, albo równie dobrze mieć tak silną wiarę i nadzieję, że wszystko jakoś się ułoży, że zachowywali takie myśli dla siebie czy też starali się je ignorować. W "Czterech siostrach" jest o tym pewien fragment, ale nie kojarzę nic, by to Aleksy czy Olga byli tymi NAJBARDZIEJ świadomymi. Wydaje mi się, że z Olgą to tylko taka teoria która krążyła na AP, ponieważ była "najbardziej" wrażliwa z nich wszystkich i przez to, że popadała w huśtawki nastrojów, mogło sugerować, że była bardziej świadoma istnienia pewnych rzeczy. Oczywiście temu nie przeczę i mogło tak być, ale nie wiem czy jest to gdzieś wspomniane.

Fragment odnosi się do ostatniej nocy przed wyjazdem Mikołaja, Aleksandry i Marii do Jekaterynburga:
(...) Wszyscy „starali się panować nad sobą i ukrywać swe cierpienie – napisał Gilliard. – Mieliśmy uczucie, że gdy tylko choć jeden z nas nie wytrzyma, inni stracą panowanie nad sobą”. „Była to najsmętniejsza i najbardziej przygnębiająca kolacja, na jakiej byłem – wspominał Sydney Gibbes. – Nie rozmawialiśmy wiele, nie było udawanej wesołości. Atmosfera była podniosła, tragiczna, stosowna do mającej się rozegrać nieuniknionej tragedii”. Wiele lat później przyznał: „Wiedzieli, gdy tam z nimi byłem, że to koniec”; tamtego wieczoru wszyscy, choć powstrzymywali się od wypowiedzenia tego na głos, nie mieli złudzeń, co może ich czekać. (...)

Rosalie

Tak, ja też myślę, że te myśli ich nachodziły. Pewnie dlatego też szukali pociechy w religi i starali się z niej czerpać z niej siłę. Kojarzę takie wspomnienie Gibbs'a, że Demidowa zwierzyła mu się, że boi się bolszewików. Wydaje mi się, ze oni wszyscy się ich bali, nie wiedzieli, do czego mogą być zdolni. Co by nie mówić, Jekaterynburg to juz było więzienie bardziej niż dom, na pewno działało to na nich bardzo przygnębiająco.
Wiesz, wspomniałam o Oldze i Aleksym, dlatego, ze Olga zdaje się, powiedziała coś takiego Sophie Buxhoeveden, że cieszy się, że jeszcze żyją i będą z rodzicami. Może to daleko wysunięty wniosek, ale dla mnie Olga przeżywała dużo rzeczy bardzo głęboko, może dlatego chudła i była taka ,,zmarniała"? Natomiast Aleksy, on zdaje się, że mówił coś takiego Aleksandrze, że nie boi się śmierci, tylko boi się tego, co oni mogą z nimi zrobić. Być może źle to ujęłam, zapewne TMA tez miały takie myśli itp., natomiast najwięcej wzmianek na ten temat jest chyba właśnie odnośnie Olgi i Aleksego. Poszukam tych cytatów, jak je znajdę to wrzucę.
Plus, teraz jeszcze pomyślałam o tym liście dr Botkina, który też zdaje się, miał niezbyt optymistyczną wymowę, co też potwierdza, że wiedzieli, co może się stac.
Co do tej ostatniej nocy, to pewnie tak było, że nie myśleli nad tym zbyt dużo. Wydaje mi się, że akurat w tamtym momencie nie spodziewali się, że to są ich ostatnie chwile.

Justyśka

Rosalie

Justyśka, wiesz, myślałam o tym fragmencie ,,Czterech sióstr":
,,Nazajutrz, 20 maja 1918 roku, o wpół do dwunastej dzieci zostały zabrane na pomost i weszły na pokład znanego już im parowca Ruś, gdzie ku ich wielkiej radości przywitała je Iza Buxhoeveden. Olga powiedziała jej, że mają wielkie szczęcie, że jeszcze żyją i mogą spotkać się z rodzicami, bez względu na to, co przyniesie przyszłość. Iza była jednak zszokowana zmianą, jaką dostrzegla u Olgi i Aleksego- obojga nie widziała od sierpnia poprzedniego roku:
Był potwornie wychudzony i nie mógł chodzić, bo od długiego leżenia ze zgiętą nogą zeszytwniało mu kolano. Miał bladą cerę, a jego duże, ciemne oczy w małej, pociągłej buzi wydawały się jeszcze większe. Olga Mikołajewna również bardzo się zmieniła. Stres i niepokój związane z nieobecnością rodziców(....) zmieniły śliczną, pogodną dwudziestodwuletnią dziewczynę w steraną życiem, smutną kobietę w średnim wieku.

Te słowa Olgi by wskazywały na to, że faktycznie miała realne poczucie niebezpieczeństwa.
Myślę, że Mikołaj i Aleksandra mimo wszystko nie przyjmowali do wiadomości, że coś mogłoby się stać ich dzieciom. Może nawet bardziej podświadomie odrzucali tą myśl, jako zbyt przerażającą.

Justyśka

Aa ok, to jest jeszcze inny fragment. Dobra, w takim razie o ile Sophie niczego nie dopowiada, to mamy w sumie jasne, że Olga zwierzała się ze swoich obaw. Możliwe, że bardziej bała się o samych rodziców i Marię, bo jechali w nieznane i nie wiadomo było co się z nimi stanie (pierwszy list w wieściami od nich przyszedł bodajże już z Jekaterynburga). Albo o to, że skoro to głównie Alix i Mikołaj mieli jechać, to stanowili priorytet, a pozostawiona samemu sobie reszta jest już zbędna i albo zostanie już rozdzielona na zawsze, albo spotka ich coś gorszego. W sumie jedno nie musi też wykluczać drugiego.

Myślę, że przez parę pierwszych miesięcy pobytu w Tobolsku nie mieli aż takich obaw, bo mieli względnie dobrą sytuację i pewnie żyli nadzieją, że to tymczasowa zmiana. Weźmy tu np. fragment listu Olgi do Kseni z grudnia 1917 r. (...)Mówi się, że nic dobrego ani radosnego nie ostaje się długo, czy też nie może trwać. Ja myślę jednak, że nawet straszne rzeczy muszą się kiedyś skończyć. Czy nie tak? U nas jest tak spokojnie, jak to tylko możliwe, dzięki Bogu. Jesteśmy zdrowi, humor nam dopisuje i nie tracimy ducha.(...) Sytuacja zmieniła się pewnie po podpisaniu traktatu brzeskiego, czyli gdzieś w marcu. Może bolszewicy bali się, że Niemcy podejmą próbę odbicia Romanowów? Niektórym ponoć nie pasowało to, że żyją sobie w niezłych warunkach, inni posądzali ich o możliwość ucieczki, skoro zbliżała się wiosna. Jakie by nie były powody, wiadomo, że sytuacja robiła się coraz bardziej napięta. Zmniejszono im miesięczny budżet. Z jakiegoś powodu przecież Alix zaszywała już w marcu klejnoty, więc albo coś wyczuwali, albo widzieli że coś się zaczyna dziać.

Rosalie

Też tak myślę, na początku w Tobolsku nie byli chyba pełni obaw. Choćby ten fragment z Marią, który przytoczyłaś, świadczy o tym, że nie było im jeszcze tak źle.
Myślę, ze listy wysyłane przez dziewczyny z Tobolska w czasie rozłąki dobrze pokazują, że się bały tego, co się dzieje z ich rodzicami. Do tego jeszcze zmiana wartowników, z tych bardziej 'ludzko' nastawionych na Rodionowa i jego ludzi, to też musiało być dla nich ciężkie przeżycie. Pewnie tak jak piszesz, bały się różnych scenariuszy, nie wiedziały, co się może wydarzyć.
Jeszcze mi się przypomniał fragment w ,,Czterech siostrach", kiedy Tatiana Botkin wspominała, że chyba Rodionow powiedział jej, że nie ma sensu żeby jechała z TMAA, bo albo będzie 'gnić w więzieniu', albo zostanie rozstrzelana razem z nimi. To trochę brzmi, jakby już wtedy ich los był prawie że przesądzony.... Ciekawe, jeśli faktycznie tak było, to czy któreś z dzieci to uslyszało?
No i przypomina się mi jeszcze wspomnienie ostatniego diakona (?), który odprawiał dla Romanowów nabożeństwo, wedlug niego byli przygnębieni i wyglądali, jakby spodziewali się najgorszego.
Co do klejnotów, chyba fakt, że tej ostatniej nocy wzięli je ze sobą, świadczy o tym, że naprawdę nie spodziewali się najgorszego, nie pomyśleli, że to się moze wydarzyć.

Justyśka

Rosalie

Ostatnio czytałam sobie znów 'Jekaterynburg' Helen Rappaport, i zwrociłam uwagę na fragment, który przewija się w prawie wszystkich ksiażkach o Romanowach... Mianowicie, chodzi o ostatnie nabożeństwo, podczas którego padli na kolana w momencie modlitwy za zmarłych. No i jeszcze obaj księża zwrócili uwagę na to, że cała rodzina była wyraźnie przybita, że 'coś się musiało tam stać'. To też argument za tym, że przeczuwali coś złego, nawet jeśli nie spodziewali się, że w taki sposob to nastąpi. Może wyczuli coś w zachowaniu Jurwoskiego?
Justyśka, przepraszam że dopiero teraz wracam do Twojego posta, ale jak myślisz, skąd się wzięły takie rozbieżności między książką a wspomnieniami? Bo jednak to jest duża różnica, mówienie wprost o rozstrzelaniu, a takie mgliste ogólniki.

Justyśka

Rosalie

Justyśka

Ok, to mnie zaskoczyłaś, bo nie wiedziałam, że on tak sympatyzował z Andersonówną. Widzę, że nawet tak dalece odleciał i ją za tą Nastkę uznał, co mi się trochu nie mieści w głowie, bo przecież znał ją od małego i wiedział jak wygląda. Nic mu nie zaświtało, że Anderson ma całkiem inne rysy? Widocznie jej historyjki go kompletnie zaślepiły Rolling Eyes

Ale wracając... Teraz to sobie możemy gdybać kto lepiej to spamiętał - Tatiana czy Gleb. Innych relacji nie kojarzę, ale to nie znaczy że ich nie ma. Zresztą wcale by mnie nie zdziwiło, gdyby którykolwiek z bolszewików zaczął się chełpić, co to im mogą zrobić. Po prostu nikt tego nie spisał.

Rosalie

Justyśka

Rosalie

Co do Anderson, to faktycznie, Matylda Krzesińska na pewno nie była osobą, która mogła tak jednoznacznie określić, czy ta kobieta to naprawdę Anastazja. Ale wedlug Krzesińskiej, Anna miała oczy Mikołaja, i powiedziała coś w stylu, że kto raz je zobaczył, nie mógł ich zapomnieć. Na pewno każdy z tych ludzi popierających Anderson miał własne motywy, tak jak piszesz. Już kończąc ten offtop, Gleb też z nią mial niełatwo, bo ona prawie z każdym swoim przyjacielem kłóciła się, rozstawała, schodziła i tak kółko. No babka ewidentnie nie była stabilna, ale koniec końców jakoś z nią Gleb wytrzymał chyba do końca, bo nawet jej męża znalazł.