Romanowowie

olgasza

Romanowowie chodzili się fotografować już w latach 60-tych XIX wieku.
Np. w 1862 roku carewicz Mikołaj sfotografował się z bratem Aleksandrem w atelier Robillarda.
Inni profesjonalni fotografowie, zajmujący się robieniem oficjalnych zdjęć członków carskiej rodziny to K. J. Bergamasco, A.A. Paretti, K.A. Fiszer.
Mistrzem był Sergiusz I. Lewicki. Karierę fotografa rozpoczął jeszcze za Mikołaja I - na Newskim miał atelier z dagerotypami.
Znajomość Lewickiego z carską rodziną zaczęła się w 1865 roku, gdy zmarł carewicz Mikołaj. Lewicki robił carskiej parze zdjęcia w żałobie.
W 1877 stał się nadwornym fotografem.
Drukowanie i sprzedaż fotografii carskiej rodziny był to bardzo lukratywny biznes. Prawo do tego uzyskiwano w Kancelarii Ministerstwa Dworu.
Na początku XX wieku wyłączność do drukowania i rozpowszechniania takich fotografii zyskała firma Boissonas & Eggler (założona przez Szwajcara Frederika Boissonas i Niemca Fritza Egglera).
Osobną sprawą było kopiowanie i rozpowszechnianie portretów Mikołaja. Prawo do tego miała firma K.E.von Hahn & Co. Historia tej firmy zaczęła się w 1891 roku, gdy założył ją pochodzący z Warszawy Polak Aleksander Karłowicz Jagielski (wraz z panią Jacobson, której nazwisko panieńskie brzmiało właśnie Hahn). Fotoatelier firmy mieściło się w Carskim Siole na ul. Szerokiej. Po sąsiedzku mieszkała rodzina artysty Klewera.

W 1911 Jagielski otrzymał tytuł nadwornego fotografa. Fotografował carską rodzinę na wakacjach w Finlandii, na Sztandardzie. Robił też zdjęcia Mikołajowi II na froncie w 1914-1915. Co ciekawe, kręcił również filmy z carską rodziną.

Sporadycznie zdjęcia Romanowom robił także hrabia I.G. Nostitz i generał A.A. Naswietiewicz*.

*Aleksander Aleksandrowicz Naswietiewicz (1837-1911) - generał, fligiel-adiutant Aleksandra II, uczestnik wojny ro.-tureckiej 1877-1878; był nauczycielem fechtunku carewicza Aleksandra Aleksandrowicza (przyszłego Aleksandra III). Zajmował się fotografią z zamiłowania, zdjęcia wywoływał u siebie w domu na Kamiennym Ostrowie. Miał oficjalne pozwolenie na robienie zdjęć na cesarskim dworze, w tym na paradach i manewrach.

olgasza

Frederic Boissonas

i Fritz Eggler

Czyli wspólnicy i właściciele atelier Boissonas & Eggler.

Boissonas, fotograf w drugim pokoleniu, mieszkał w Genewie, miał duże atelier na bulwarze Le Post. Ale był ambitny i nie wystarczało mu ono. Postanowił podbić Paryż, Marsylię, a potem jakieś duże miasto na Wschodzie.
Eggler, NIemiec z Wirtembergii, ale mieszkający w Szwajcarii, pięknie mówiący po francusku, pracował u Frederic'a Boissonas. Był zdolny i szybko stał się głównym fotografem, a także wspólnikiem Boissonas.
Obaj zdecydowali się otworzyć atelier w Petersburgu. I choć na początku XX wieku nie brakowało tam konkurencji, wybili się. Eggler stworzył serię dużych zdjęć portretowych gwiazd rosyjskiej sceny, przy czym nieco je ozdobił. Wg niego samego rezultat był godny pożałowania, ale zdjęcia zrobiły furorę i odtąd klientela waliła przysłowiowymi drzwiami i oknami, nawet w niedziele przed atelier stała wielka kolejka, torując przejście na chodniku.
W końcu w roku 1904 spełniło się najambitniejsze z zamierzeń fotografów - zrobili zdjęcia carowi, jego żonie i dzieciom. Te zdjęcia, przy których użyto specjalnego tzw. miękkiego oświetlenia, odniosły ogromny sukces.
Mimo rewolucji w 1905 interes kwitł.
Jednak kiedy wybuchła I wojna światowa, Eggler, jako niem. poddany na wrogim terytorium, został wygnany na zesłanie za Ural. Jego rodzina - żona Rosjanka i dzieci, mogły wyjechać do Szwajcarii.
Boissonas czynił starania, by wykupić wspólnika, kwota była podobno ogromna. Koniec końców nadeszła rewolucja i Egglerowi udało się uciec. Po dwóch latach tułaczki w przebraniach zdołał dotrzeć do Szwajcarii.
Atelier w Piotrogrodzie po rewolucji znacjonalizowano i choć obaj panowie marzyli, że może uda im się je na nowo otworzyć, nie było na to najmniejszych szans.
Interes podupadł.
Fotografie Mikołaja II i jego rodziny znalazły się w rosyjskich archiwach.

Eggler zmarł w 1923 roku. Boissonas w 1944.

I taka mała ciekawostka na koniec - jedno z pierwszych 'dziecięcych' zdjęć atelier Boissonas & Eggler, zrobione w 1905 roku w Petersburgu:
przyszły wielki fotograf (m. in. pracował dla Vouge i Harper's Bazaar) - mały George Hoyningen-Huene

[link widoczny dla zalogowanych]

pieczątka i znak firmowy Boissonas & Eggler

olgasza · Wysłany: Czw 12:02, 06 Mar 2014 Temat postu:

Wśród fotografów, robiących zdjęcia carskiej rodzinie byli też Jasvoinowie. Od lat 1870-tych działali pod patronatem WK Mikołaja Mikołajewicza, a od lat 90-tych robili już zdjęcia reszcie carskiej rodziny.

- Wolf Ilicz Jasvoin, jego atelier mieściło się w Petersburgu na ul Morskiej 17. Fotografował rodzinę Mikołaja II w 1900 roku.
(ze względu na dużą konkurencję ok. 1906-7 roku przeniósł się do Samary)

- i Abram Jasvoin - Atelier na Mojce, ul. Kazańska.

zdjęcie Marii Fiodorowny, WK Pawła i Sergiusza Aleksandrowiczów i WK Kseni Aleksandrowny z atelier Abrama Jasvoina, rok 1883.

zdjęcie WK Dymitra Pawłowicza z atelier W. Jasvoina

****
Kolejny fotograf, u którego Romanowowie robili sobie zdjęcia, to Pasetti.
Aleksander Iwanowicz Pasetti, absolwent Cesarskiej Akademii sztuk pięknych, był początkowo fotografem królowej Grecji Olgi Konstantynowny, WK Pawła Aleksandrowicza i WK Aleksandry Josifowny.
Od 1899 roku pełnił funkcję Nadwornego Fotografa Ich Cesarskich Wysokości.

olgasza

Karl Bulla - nazywany ojcem rosyjskiego fotoreportażu, z pochodzenia Niemiec, w 1875 roku otworzył własne studio fotograficzne w Petersburgu. Fotografował rodzinę carską w czasie uroczystości i innych wydarzeń publicznych i bardziej prywatnych, np. w czasie pobytu w Białowieży czy Spale czy w trakcie manewrów.

olgasza

Nasz rodak Aleksander Karłowicz Jagielski - nadworny fotograf i operator filmowy.

Co ciekawe, Mikołaj II w swoim dzienniku nazywa go 'Kahn', np:

"Oglądaliśmy razem ogromną kolekcję zdjęć Kahna z podróży w Szkiery."
lub "Wieczorem oglądaliśmy różne filmy Kahna."

olgasza

Jagielski jest autorem filmiku, w którym Aleksy jeździ na kucu i powozi bryczką, do której zaprzężono osiołka Wańkę.
Nakręcił też m. in:
- film z uroczystości Niedzieli Palmowej w Moskwie w kwietniu 1900,
- obchody rocznicy bitwy połtawskiej w 1909
- i obchody rocznicy bitwy pod Borodino w 1912

olgasza

Helena de Mrozovski (Helena Łukiniczna Mrozowski, z domu Kniaziewicz)
Pierwsza kobieta fotograf w carskiej Rosji. Zaczynała od fotografii amatorskiej, w 1892 ukończyła kurs fotograficzny, po czym wyjechała do Paryża, by studiować u mistrza fotografii Nadara.
Po powrocie do Petersburga rok później otworzyła własne atelier na Newskim. Pierwsze poważne zlecenie otrzymała od Petersburskiego Konserwatorium w roku 1896. W 1897 roku otrzymała tytuł fotografa Konserwatorium. Stała się też członkinią Kółka Fotograficznego dla Pań.
W 1903 roku była już jednym z najlepszych fotografów w Petersburgu i została zaproszona do Pałacu Zimowego, by fotografować uczestników słynnego balu.

edit:
Zastanawiam się tylko, które właściwie zdjęcia z balu są jej autorstwa, bo te oficjalne, studyjne, w bogato zdobionych strojach, wg ros. źródeł robili Boissonas & Eggler...

olgasza

Nadworny fotograf przy pracy - żródła podają, że to jest właśnie słynny Jagielski, czy jak go zwał Mikołaj - 'Kahn'.
(jak sobie klikniecie w zdjęcie, otworzy się w dużym formacie)

[link widoczny dla zalogowanych]

olgasza

Wydaje mi się, że możemy również dopisać na listę szczęśliwców, którzy mieli okazję pracować dla carów - Jana Mieczkowskiego (syna), bo zdaje się, że to on (jego atelier) fotografował rodzinę Aleksandra III podczas ich pobytu w Spale.
Na zdjęciach z 1894 (czyli to ta ostatnia wizyta Saszy Niedźwiedzia w Polsce) widnieje znak firmowy Mieczkowskiego, nawet pies Miszy (ten biały, wyglądający jak samojed) miał takie zdjęcie w firmowej ramce.

Misza i Olga na fotografii Mieczkowskiego

olgasza

Do fotografów Romanowów powinniśmy też dopisać Ozoup'ów - Aleksandr Adolfowicz Ozoup, mający atelier w Petersburgu, był fotografem MF, i jest autorem m. in. tego zdjęcia:

a Piotr Adolfowicz, będący korespondentem w Stawce, fotografował
m. in. Mikołaja II z Pustowojtenko i Aleksiejewem (nad mapami), jego dziełem (publikowanym w "Niwie", "Słońcu Rosji" i innych) jest także to słynne zdjęcie:

olgasza

Romanowów na wakacjach w Danii fotografowała Mary Steen, mająca atelier w Kopenhadze, specjalizująca się w fotografii we wnętrzach, jest autorką m. in. tej fotografii (zrobionej we Fredensborgu):

Robiła też zdjęcia MF i jej siostrze Alix w Hvidore, m.in. to:

olgasza

Gdy panowie Boissonas i Eggler postanowili podbić Petersburg, swoje atelier na Newskim Prospekcie 24 wynajęli od innego fotografa carskiej rodziny, Pasettiego (który podobno podpadł cesarzowi, z czym się starannie krył).

Na ramce zdjęcia Feliksa Jusupowa widnieje jeszcze nazwisko Pasetti obok nazwisk Boissonas & Eggler.